لزوم حمایت از زنان مطلّقه
زمانی ضرورت پیشبینی بیمهی طلاق قابل درک خواهد بود که لزوم و اهمیّت حمایت از زنان مطلّقه به خوبی تبیین گردد به همین منظور دلایلی را که موجب تنویر این مهم است، در مطالب زیر بیان خواهد شد.
گفتار اول: آمار رو به رشد طلاق و شرایط نامطلوب اقتصادی
مطالعهی آمارهای وقوع طلاق و عوامل شکلدهندهی وضعیت نامطلوب اقتصادی کشور، به صراحت پرده از این واقعیت برمیدارد که در حال حاضر هر دو مورد، از وضعیت ناپسندی برخوردار است، که به طریق اولی بیش از دیگران دامنگیر زنان مطلّقه میباشد. لذا در این گفتار، در بند اول، آمارهای طلاق و در بند دوم، شرایط نامطلوب اقتصادی فعلی بررسی خواهد شد.
بند اول: آمار رو به رشد طلاق
متأسفانه برخلاف تعالیم و آموزههای دینی[1] که تأکید بر حفظ نظام خانواده و اجتناب از جدایی دارد، آمارهای ارائه شده در سالهای اخیر در کشور، پرده از واقعیت دیگری برمیدارد. آمارهای اعلام شده از سوی سازمان ثبت احوال کشور به خوبی نشان میدهد که روند وقوع طلاق سیر صعودی را در پیش گرفته است به طوری که در سال 1388، در مقابل 890,208 ازدواج، 125,047 واقعهی طلاق در کل کشور به ثبت رسیده است[2] و نسبت ازدواج به طلاق را به 1/7 رسانده است؛ به این معنا که در کل کشور، حدوداً از هر 7 ازدواج یک مورد آن به طلاق منجر شده است.[3] در سال 1389 نیز، در مقابل 891,627 ازدواج، 137,200 واقعهی طلاق در کل کشور رخ داده است[4] و نسبت ازدواج به طلاق به رقم 5/6 منتهی شده است؛ یعنی به ازای هر 5/6 ازدواج یک طلاق واقع شده است.[5] همچنین در سال 1390، در برابر 874,792ازدواج، 841,142 واقعهی طلاق در کل کشور رخ داده است[6] و نسبت ازدواج به طلاق را به 1/6 رسانده است؛ به این معنا که حدوداً از هر 6 ازدواج یک مورد آن به طلاق منتهی شده است.[7] در سال 1391 نیز در برابر 968,829 ازدواج، 324,150 واقعهی طلاق به ثبت رسیده است[8] و نسبت 5/5 را به وجود آورده است؛ که از هر 5/5 ازدواج یک طلاق اتفاق افتاده است.
بررسی آمارهای مزبور به وضوح مبیّن آن است که از سال 1383 به بعد[9] علیرغم صعود آمار ازدواج و طلاق در کنار یکدیگر، نسبت ازدواج به طلاق کاهش یافته است به این معنا که هر ساله تعداد ازدواجهایی که در مقابل یک طلاق رخ میدهد در حال نزول است به طوری که در سالهای 1388، 1389، 1390 و 1391 به ترتیب در برابر هر 7، 5/6، 6، 5/5 ازدواج یک طلاق به ثبت رسیده است و تعداد ازدواجهای کمتری در مقابل هر یک از طلاقها قرار گرفته است و به نظر میرسد همواره این نسبت در حال کاهش یافتن است. در کشوری مانند آمریکا و حتی در جوامع غربی، آمارهای ارائه شده از وقایع طلاق در 40 سال اخیر، نشان میدهد که حدوداً 50 درصد از ازدواجهای اول و بیش از 60 درصد از ازدواجهای مجدد منحل گردیده است[10] اما همواره روند یکنواختی را طی نموده است.[11]
براساس توزیع گروههای سنی نیز، در سال 1388 بیشترین طلاق به ثبت رسیده مربوط به زنان 20 ـ 24 ساله بوده که تعداد آن برابر با 615,15 واقعهی طلاق بوده است.[12] در سال 1389 نیز بیشترین طلاق ثبت شده مربوط به زنان 20 ـ 24 ساله بوده که تعداد 474,16 واقعهی طلاق را تشکیل دادهاند.[13] همچنین در سال 1390 بیشترین طلاق ثبت شده مربوط به زنان 20 ـ 24 ساله بوده که تعداد 071,16 واقعهی طلاق از این گروه سنی به ثبت رسیده است.